Boğaziçi Üniversitesi’nde Aralık 2012’de kurulan Teknoloji Transfer Ofisi (TTO), buluşcular, yenilikçiler ve girişimcilere, fikir ve önerilerini fikirden uygulamaya geçirip ticarileştirilmesi, bunun toplumun, ülke ekonomisinin ve üniversitenin faydasına dönüştürülmesi sürecinde yardımcı oluyor. TTO’nun iş fikrine dönüşebilecek yeni buluşlar için düzenlediği İşteBU ve HayalET yarışmaları kapsamında bugüne dek 1400 proje başvurusu yapıldı. 400 kişiye eğitim verildi. Ayrıca toplamda 25 proje ekibi / girişimci destek aldı. Teknoloji Transfer Ofisi’nin çalışmaları hakkında Ofis’in yöneticisi Makine Mühendisliği Bölümü Yarı Zamanlı Öğretim Üyesi Bülent Üner ile görüştük.
Bülent Üner, Teknoloji Transfer Ofisleri’nin genel amacının; “Üniversite içerisinde ortaya çıkan yenilik ve buluşları üniversite dışındaki hayata kazandırmak ve buradan akademik camianın gelir elde etmesini sağlamak” olduğunu belirtiyor. Üner şöyle devam ediyor; “Bizim üniversitemize TTO’nun fikri mülkiyet hakları hakkında akademiyi bilgilendirmek, farkındalık yaratmak, bu yöndeki çalışmaları desteklemek, şirketlerle işbirliğini arttırmak ve yenilikçiliği ve girişimciliği her aşamada teşvik etmek gibi görevleri de var. Fikri mülkiyeti korumak ve ticarileştirmek TTO’nun en önemli hedeflerinden biri”.
Fikrin TTO’daki serüveni
Bir buluşu, projesi ya da fikri olan akademisyen, araştırmacı veya öğrencilerin TTO’dan çeşitli şekillerde yararlanmaları mümkün. TTO bu fikirlerin ortaya çıkmasına, gelişmesine, korunmasına, toplumun yararına bir değere dönüşmesine ve ticarileşmesine katkıda bulunmak için çaba sarf ediyor. Akademisyen, araştırmacı ve öğrencileri bu yönden teşvik edecek şekilde destekler sunuyor.
TTO’nun “İşteBu” (www.istebu.org/2014) öğrenci proje yarışması, Kuzey Kampüs’te yer alan HayalEt (www.buhayalet.com) Kuluçka Merkezi ile Kandilli Kampüsü’nde bulunan Inovita (www.inovita.org) Yaşam Bilimleri Kuluçka Merkezi bu amaca hizmet ediyor.
İşteBu proje yarışması yedi yıldır düzenleniyor. Bugüne kadar yarışmaya toplam 650 proje katıldı. 80 proje ekibinden 150 kişiye eğitim verildi. Sonuç olarak başarılı bulunan projeler hayata geçme şansı buldu. Yarışmaya katılan projelerden ön elemeyi geçenlere Teknoloji ve İş Geliştirme, Temel Girişimcilik, Fikri Mülkiyet Hakları, Etkili Sunum Teknikleri gibi eğitimler ve mentorluk destekleri veriliyor. Bu yarışmada en değerli ödül süreç boyunca öğrenilenler.
İşe dönüşme aşamasına gelmiş fikirler Kuluçka Merkezi’ne alınıyor ve KOSGEB sertifikalı eğitim programına dâhil ediliyor. Bazı KOSGEB desteklerinden yararlanmanın ön koşulu bu eğitimi tamamlamış ve sertifikayı almış olmak. Kuluçka merkezine girmeye hak kazananlara ücretsiz ofis, telefon ve internet altyapısı, temizlik ve güvenlik hizmeti gibi destekler veriliyor, ihtiyaç duyulduğunda mali müşavirlik ve hukuk müşavirliği desteği temin ediliyor; mentorluk hizmeti veriliyor ve girişimciler fon kaynaklarıyla/yatırımcılarla tanıştırılıyor. Böylece genç girişimcilerin üzerinden bir takım masraflar ve riskler alınmış oluyor.
TTO son iki yıldır faaliyette olan iki kuluçka merkezinde toplam 20 girişimciye destek verdi.
Girişimcilik yeni işbirlikleriyle sürüyor
TTO’nun çok yakın ilişki içinde olduğu bir yapı da Boğaziçi Üniversitesi Teknoparkı. TTO’nun kuluçka merkezlerinde şirketleşmenin başlangıç aşamasındaki girişimciler yer alıp destek bulurken, şirketleşmesini tamamlamış ve Ar-Ge faaliyetleri yürüten girişimciler de Teknopark içinde yer alarak Teknopark yasasının sağladığı teşviklerden yararlanabiliyorlar. Teknopark’ta üniversite dışından şirketler de yer alabilmekte. Ayrıca Kuzey Kampüs’te konuşlanmış olan KOSGEB TEKMER de TTO’nun yakın işbirliği yaptığı bir kurum. Burada girişimcilere hem işlik hem de sermaye desteği veriliyor.
TTO’dan destek alan proje sayısı 80’e ulaştı
TTO, akademisyen ve öğrencilerin buluşlarını ve fikri haklarını korumaya destek veren ve talep üzerine devreye giren bir ofis. Akademisyen veya öğrenciler için buluşlarını, fikirlerini TTO’ya getirme zorunluluğu yok. Ancak getirildiği takdirde TTO yurt içi patentleme sürecini tüm masrafları üstlenerek başlatıyor; teknoloji değerlendirmesini yapıyor ve buluşların ticarileşebilmesi için yol haritalarını çıkartıyor.
Kuruluşundan bu yana TTO’ nun yaptığı patent başvurusu sayısı 25 olup bunlar içerisinden 9 tanesinin ticarileşmek üzere yol haritası çıkartıldı. Ulusal patent başvuruları kişiler adına yapılırken, ticarileşme potansiyeli olan buluşların uluslararası patent başvuruları buluşçunun da onayı ile Boğaziçi Üniversitesi adına yapılıyor.
TTO akademisyen ve araştırmacıların yürüttükleri projelerden, laboratuvarlarda yapılan çalışmalardan elinden geldiğince haberdar olmaya çalışıyor. Amaç bu çalışmaların sonuçlarını topluma ulaştırmak ve Boğaziçi Üniversitesi’ne daha fazla sanayi destekli proje gelmesini sağlamak. TTO’nun kuruluşundan bu yana yürütülen sanayi destekli projelerin sayısı 50’yi bunların bütçesi ise 4,5 Milyon TL’yi aşmış durumda.
TTO, sadece sanayi destekli projelere değil TÜBİTAK projeleri, AB projeleri gibi ulusal ve uluslararası kaynaklarca fonlanan projelere de yazım ve yönetim desteği sağlıyor. 2013 ve 2014 yıllarında TTO tarafından destek verilen proje sayısı 80’e ulaştı.
Sadece teknoloji değil bilgi de transfer ediliyor
TTO’ya sadece temel bilimler ve mühendislik alanından değil iktisadi ve idari bilimlerden turizme, eğitim bölümünden yabancı diller bölümüne kadar her alanda projeler geliyor. Bu yıl destek verilen projelerin dağılımına baktığımızda % 65’inin temel bilimler ve mühendislik alanında, % 35’inin sosyal bilimler alanında olduğunu görüyoruz.
Bu projelere yazma ve yürütme desteğinin yanı sıra fon bulma, uygulama alanı oluşturma ve ticarileşme destekleri de veriliyor. Bu anlamda Teknoloji Transfer Ofisi’nde sadece teknoloji değil aynı zamanda bilgi transferi de gerçekleştiriliyor.
Boğaziçi Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi’ne ulaşmak için : www.tto.boun.edu.tr/